Α21 - Το πάλεμα με τη γη

Το τραχύ και άγονο έδαφος  της Μάνης δεν επέτρεπε την  ανάπτυξη εκτεταμένων καλλιεργειών. Το χώμα ήταν λιγοστό και ο αγώνας για επιβίωση καθημερινός. Οι κάτοικοι αναγκάζονταν να ξεχερσώσουν μικρές εκτάσεις, στις οποίες μετέφεραν χώμα από άλλες περιοχές για να ενισχύσουν το έδαφος. Όποιος περάσει από τον οικισμό Τσικαλιά, θα δει ακόμη και σήμερα τις αναβαθμίδες (πεζούλες) στις οποίες καλλιεργούσαν εκτός από ελιές, κριθάρι και καλαμπόκι, ενώ ευρέως διαδεδομένη ήταν και η καλλιέργεια οσπρίων, με ιδιαίτερη προτίμηση στα λούπινα και τα κουκιά, τα οποία ευδοκιμούν σε ξηρά εδάφη, όπως το έδαφος της Ανατολικής Μάνης. Η πρώτη επεξεργασία γινόταν σε αλώνια, ανοιχτά και προσήλια σημεία, για το ανέμισμα ή λίχνισμα του σιταριού και μετέπειτα σε νερόμυλους, θαλασσόμυλους ή ανεμόμυλους.

Φωτογραφία: Γιάννης Βουρλίτης, “Εικονόβιβλος της Μάνης,” Εκδόσεις Αδούλωτη Μάνη