030 Α - Χερόμυλος
Ο ΧΕΡΟΜΥΛΟΣ ή χερομύλι, όπως ήταν γνωστό στη Μάνη, χρησίμευε για το άλεσμα του σιταριού και τη μετατροπή του σε αλεύρι, το οποίο προοριζόταν για την κάλυψη των καθημερινών αναγκών του σπιτιού. Ήταν μια απλή κατασκευή, αποτελούμενη από δύο στρογγυλές πέτρες με επίπεδη επιφάνεια, τοποθετημένες η μία πάνω στην άλλη. Στο πλαϊνό τμήμα της επάνω πέτρας ήταν προσαρμοσμένο ένα ξύλινο χερούλι, που επέτρεπε την περιστροφή της, ενώ στο κέντρο της υπήρχε μία τρύπα. Η γυναίκα που χειριζόταν το χερόμυλο έριχνε με το ένα χέρι τον καρπό μέσα στην τρύπα και με το άλλο γύριζε την πέτρα, η οποία, καθώς περιστρεφόταν, τον άλεθε και τον έκανε αλεύρι. Με τον πέτρινο χερόμυλο άλεθαν μικρή ποσότητα σιταριού για να κάνουν το πλιγούρι, ενώ με τον ίδιο μύλο μπορούσαν να τρίψουν και το χοντρό αλάτι ή αντίστοιχα μικρή ποσότητα οποιουδήποτε σπόρου. Το χερομύλι ήταν συνήθως τοποθετημένο σε συγκεκριμένο σταθερό σημείο, τη μυλόσταση, γεγονός που καθιστούσε πιο εύκολο τον χειρισμό της.
Δωρητής: Παναγιώτης Λουκάκος